کاربردشاخص زاویه تلاقی آبراهه ها (CA) در تحلیل ژئومورفولوژی تکتونیک حوضه های آبریز شمال شرق کشور

Authors

  • شهرام بهرامی دانشیار ژئومورفولوژی دانشکده علوم زمین دانشگاه شهید بهشتی
Abstract:

استفاده از شاخص­های ژئومورفومتری برای تعیین و تشخیص تکتونیک­های فعال دارای اهمیت زیادی است. زاویه اتصال آبراهه ها از جمله پارامترهای مربوط به شبکه زهکشی محسوب می­شود و ارزیابی کمی آن می تواند در شناسایی تکتونیک های فعال به محققین علوم زمین کمک نماید. واحد زمین شناسی کپه داغ -هزار مسجد و آلاداغ – بینالود از فعالترین واحد­های زمین­شناسی ایران محسوب می­شود. در این تحقیق چهار حوضه باغرود و بوژان در زون آلاداغ بینالود و حوضه­های زاوین وسررود در زون ساختمانی کپه داغ -هزار مسجد جهت ارزیابی نقش تکتونیک در زاویه آبراهه ها  انتخاب شد. به این منظور از شاخص زاویه برخورد(CA)، شاخص انشعابات(R)،  شاخص درصد عدم تقارن حوضه (PAF) و شاخص تضاریس جبهه کوهستان (Smf) استفاده شد. نتایج نشان می دهد حوضه باغرود و بوژان به ترتیب با مقادیر 87/1 و 57/1بیشترین میزان R  و حوضه های زاوین و سررود  با مقادیر 33/1و 06/1 کمترین میزان  R  را به خود اختصاص دادندهمچنین پس از محاسبه زاویه متوسط آبراهه­ها مشخص شد حوضه آبخیز زاوین 73/67 درجه­، دارای بیشترین زاویه و حوضه باغرود 09/56 درجه دارای کمترین میزان زاویه آبراهه می باشد. که این عامل نشاندهنده­ تغییرات مسیر جریان آبراهه­ها  مانند اسارت رود و در نتیجه حرکات تکتونیکی در دامنه طاقدیس خور می­باشد. همچنین مقادیر(R)(Smf)و(PAF) نیز نشان می­دهد حوضه های واقع در رشته کوه کپه داغ دارای حرکات تکتونیکی بیشتری نسبت به حوضه های انتخاب شده از رشته کوه بینالود می­باشند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

لندفرم ها و طبقه بندی آنها در علم ژئومورفولوژی(مطالعه موردی : حوضه آبریز جاجرود در شمال شرق تهران)

ارزش و نیاز به وجود یک اصطلاح شناسی مشترک بین عالمان یک علم و توافق متخصصان آن علم در برداشت یکسان از واژه‌ها و مفاهیم است که به علم ارزش پارادایمی می‌بخشد. در همین ارتباط، علیرغم اشاره‌ای مکرر به واژه «لندفرم» در تعاریف مختلف علم ژئومورفولوژی به عنوان علم مطالعه و تفسیر لندفرم...

full text

ژئومورفولوژی حوضه آبریز سیلاخور (بروجرد)

ژئومورفولوژی، اشکال مختلف زمین را مورد بررسی قرار داده و عوامل مؤثر در پیدایش، تغییر و تحول آنها را ارزیابی می­ نماید و مانند سایر علوم مرتبط با زمین هرگز بی ­نیاز از علومی همچون زمین­ شناسی، هیدرولوژی، خاکشناسی، اقلیم شناسی و... نمی­ باشد. از این رو ژئومورفولوژی با دیدگاهی علمی و جغرافیایی (جغرافیای طبیعی) و پرهیز از توصیفات سطحی، به عنوان پایه و اساس بررسی­ های منابع طبیعی به شمار می­ آید و ا...

full text

بررسی تأثیر تکتونیک در ویژگی های کمّی شبکه زهکشی (مطالعه موردی: چهار حوضه زهکشی در شمال شرق کشور )

اغلب لندفرم های سطح زمین به آرامی و طی هزاران یا میلیون ها سال تکامل می یابند. از آن جا که تغییرات لندفرم ها در مقیاس عمر بشر قابل تشخیص نمی باشند، ارزیابی شواهد ژئومورفولوژیک می تواند نقش مهمّی در شناسایی حرکات تکتونیکی مناطق ایفا کند. رودخانه ها و شبکه زهکشی از جمله مهم ترین عوارضی هستند که نسبت به تغییرات زمین ساختی بسیار حسّاس می باشند. جهت بررسی تأثیر تکتونیک های فعّال بر مورفومتری شبکه زهکشی...

full text

تحلیل مؤلفه‌های کمّی حوضة آبریز و نقش آنها در میزان رسوب سالیانة 17 حوضة آبریز شمال شرق کشور

عوامل متعددی در میزان رسوب سالیانة حوضة آبریز تأثیرگذار است. مؤلفه‌های کمّی حوضة آبریز و شبکة زهکشی نقش بسیار تعیین‌کننده‌ای در میزان رسوب رودخانه‌ها دارد. در این پژوهش شاخص‌های مورفومتری حوضة آبریز همچون مساحت (A)، محیط (P)، نسبت دایره‌ای (Re)، نسبت کشیدگی (Rf)، میانگین ارتفاع (H)، میانگین شیب (S)، تراکم زهکشی (Dd)، طول آبراهه‌ها (BL)، تراکم گسلی (DF)، درصد سازندهای فرسایش‌پذیر (PQ)، نسبت انشعا...

full text

تکتونیک نمک حوضه گرمسار )شمال ایران مرکزی

حوضه تبخیری محدوده شمال و غرب گرمسار از لحاظ جایگاه زمینساختی، یک فروزمین شرقی ـ غربی واقع در حاشیه شمالی حوضهپشتکمانی ایران مرکزی است. گسل گرمسار، مهمترین ساختار تکتونیکی در این محدوده با راستای عمومی شرقی ـ غربی در شمال گرمسارقرار دارد که به سمت غرب خمهای زیادی پیدا کرده و دارای راستای شمال غرب ـ جنوب شرق میشود. این گسل دارای سازوکار راندگی باشیب به سوی شمال و مولفه امتدادلغز چپگرد است. بررسی...

full text

مطالعه ژئومورفولوژی و فرسایش در حوضه آبریز الموت رود

حوضه ی آبریز الموت رود واقع در رشته های میانی واحد کوهستانی البرز مرکزی، یکی از سر شاخه های رودخانه شاهرود و در نهایت زیر حوضه ای از حوضه ی وسیع سفید رود، در شمال شرقی قزوین، در بخش معلم کلایه واقع گردیده است. سالانه چندین میلیون متر مکعب رسوب از سطح این حوضه منفک گشته و توسط جریان های رودخانه ای حمل و در سطح اراضی پایین دست قبل از دریاچه سد و در مخزن سد سفیدرود انباشته می شوند. سازندهای مربوط ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 11  issue 38

pages  51- 67

publication date 2017-05-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023